خداوند تمام پزشکی را در یک آیه جمع کرده و پیامبر(ص)، در یک حدیث.
شاید کارنامه ایرانی‌جماعت در "اطعام" مطلوب باشد اما در "طعام"، هرگز!
بنا بر پاره‌ای آمار رسمی[1]، نیمی از مردم این ملک، از پرخوری رنج می‌برند! این یعنی سبک زندگی دست کم نیمی از ایرانی‌ها در مساله خوردن، اسلامی نیست.
بعضی‌ها، نفسشان در برابر شکم، تسلیم است. همین که به سفره رنگین و چشم‌نواز غذا می‌رسند، عنان اختیار از کف می‌دهند و به قول سعدی -علیه الرحمه - قلندرانه، چندان می خورند "که در معده جای نفس نماند".[2]

به فرض، همه آنچه می‌خوریم، طیب و حلال باشد، میزان و زمان مصرفش، اما، با آنچه خدا و پیغمبر(ص) فرمایش کرده است، همخوانی ندارد.

پرخوری، خدا را به خشم می‌آورد!
نخست، از قرآن برایتان بگویم که حضرت قرآن آفرین، فرموده است: پرخوری، مرا به خشم می آورد:

کُلُوا مِنْ طَیِّباتِ ما رَزَقْناکُمْ وَ لا تَطْغَوْا فِیهِ فَیَحِلَّ عَلَیْکُمْ غَضَبِی وَ مَنْ یَحْلِلْ عَلَیْهِ غَضَبِی فَقَدْ هَوى (طه/81).
[از چیزهاى پاکیزه اى که روزى شما کرده ایم بخورید، و (لى) در آن طغیان نکنید که قهر و غضب من بر شما وارد خواهد شد و هر کس که قهر من او را بگیرد، قطعاً سقوط کرده است.]

این کریمه، حامل چند نکته نغز است:
یکم. پرخوری و مصرف بی‌رویه طعام، سرپیچی از حکم صریح خداست.

دوم. خداوندی که همه جا مهرش بر قهرش پیشی دارد، در اینجا بی‌هیچ اغماضی، صریحا اعلام می‌کند که هرکس در خوردن زیاده‌روی کند، مرا بر سر خشم آورده است.

سوم: سقوط امت‌ها، ورشکستگی اقتصادی، سیاسی و الخ نیست بلکه سقوط واقعی، خطر افتادن در پرتگاه غضب خداست.(هوی در اصل یعنی سقوط از بلندی که معمولا نتیجه آن، نابودی است.)

تمام پزشکی در یک آیه!!!

بزرگان گفته‌اند: خداوند تمام پزشکی را در یک آیه از قرآن، جمع کرده است و پیامبر (ص)، در یک حدیث. آن آیه این است که فرموده: کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفین (اعراف/31) [(از نعمتهاى الهى) بخورید و بیاشامید، ولى اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست نمى دارد!]

مرحوم طَبْرِسی(که برخی به غلط طَبَرْسی می خوانند)، در تفسیر فخیم مجمع‌البیان در ذیل این آیه، حکایتی آورده است نکته‌آموز. می‌گوید:

«هارون را طبیبى مسیحى بود. روزى وى به على بن حسین واقد گفت: در کتاب شما از علم طب چیزى نیست، در حالى که علم دو تاست: علم پزشکى و علم ادیان. وى در جواب گفت: خداوند تمام پزشکى را در نصف آیه، جمع کرده، مى فرماید: «کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا» و پیامبر ما تمام پزشکى را در یک جمله، خلاصه کرده، فرمود:

المعدة بیت کل الداء و الحمیة رأس کل دواء و اعط کل بدن ما عودته
یعنى: شکم خانه هر بیمارى و پرهیز اصل هر داروست و بدن را از آنچه بدان معتاد کرده اى محروم مگردان. طبیب گفت، قرآن و پیامبر شما از پزشکى براى جالینوس چیزى باقى نگذاشته اند.»

توصیه نبی(ص) به شکم پروران امت
ختم کلام، روایتی است درربار از حضرت آفتاب، رسول ختمی مرتبت که خدای ادب بود و با این همه، وقتی شخصی از اصحاب در حضورش آروغ زد، حضرتش شرط حیا را کنار نهاد و بدو فرمود:
کمتر بخور! شایسته نیست انسان آنقدر بخورد که وقتی در جمع دیگران نشسته آروغ بزند: «أقْصِر من جشائک فإنّ أطول الناس جوعاً یوم القیامة أکثرهم شبعاً فى الدنیا»[3] گرسنه ترین افراد در قیامت کسانی هستند که در دنیا سیرترین افراد بودند.